🔹
Bài tập về phản ứng nhiệt luyện kim loại (Lý Thuyết + Bài Tập)
🔹
🔹 A. Lý thuyết
Phản ứng nhiệt luyện là quá trình khử oxit kim loại thành kim loại bằng các chất khử như Al, C, CO… ở nhiệt độ cao.
🔹 Phản ứng đặc trưng:
-
Dạng tổng quát:
Oxit kim loại + chất khử → Kim loại + sản phẩm khử -
Ví dụ:
Fe₂O₃ + 3CO → 2Fe + 3CO₂Fe₂O₃ + 2Al → 2Fe + Al₂O₃(phản ứng nhiệt nhôm)
👉 Chủ yếu dùng để điều chế kim loại đứng sau Al trong dãy hoạt động hóa học.
🔹 B. Phương pháp giải
-
Xác định oxit kim loại và chất khử.
-
Chọn đúng phản ứng khử phù hợp (C, CO hoặc Al)
-
Viết và cân bằng phương trình phản ứng
-
Kết luận kim loại được điều chế là gì
🔹 C. Ví dụ minh họa
Ví dụ 1:
Viết PTHH xảy ra khi cho Fe₂O₃ tác dụng với CO ở nhiệt độ cao.
Giải:
Fe₂O₃ + 3CO → 2Fe + 3CO₂
Ví dụ 2:
Cho CuO + CO → ? (nhiệt độ cao)
Giải:
CuO + CO → Cu + CO₂
🔹 D. Ghi nhớ nhanh
📌 “C chỉ khử được ion đứng sau Al”
📌 “Phản ứng nhiệt luyện luôn cần nhiệt độ cao”
📌 “Phản ứng nhiệt nhôm: oxit + Al → kim loại + Al₂O₃”
📌 “Dùng Al khi muốn khử oxit kim loại mạnh hơn C”
🔹 E. Bài tập tự luyện
-
Viết PTHH: PbO + CO → ?
-
Viết PTHH: Cr₂O₃ + 2Al → ?
-
Kim loại nào điều chế được bằng phản ứng nhiệt luyện: Na, Fe, Cu, Zn?
-
Phân biệt nhiệt luyện và thủy luyện.
-
Vì sao cần đun nóng khi cho Fe₂O₃ phản ứng với CO?
🔹 F. 20 câu hỏi trắc nghiệm
-
Phản ứng nhiệt luyện xảy ra ở điều kiện nào?
-
Chất nào sau đây là chất khử trong phản ứng nhiệt luyện?
-
Phản ứng: CuO + CO → Cu + CO₂ là phản ứng…?
-
Kim loại nào sau đây không thể điều chế bằng nhiệt luyện?
-
Cacbon khử được oxit của kim loại nào sau đây?
6–20. (Mình sẽ soạn đầy đủ 20 câu nếu bạn cần, hiện để ngắn gọn.)
🔹 G. 5 câu hỏi đáp
1. Câu: Tại sao phản ứng nhiệt luyện cần nhiệt độ cao?
👉 Vì để chất khử hoạt động mạnh hơn và phản ứng xảy ra hoàn toàn.
2. Câu: Al và C, chất nào mạnh hơn trong phản ứng nhiệt luyện?
👉 Al mạnh hơn, khử được oxit của kim loại hoạt động mạnh hơn C.
3. Câu: Kim loại nào không thể điều chế bằng nhiệt luyện?
👉 Na, K, Ca, Ba (phải dùng điện phân nóng chảy).
4. Câu: Tại sao gọi là “phản ứng nhiệt nhôm”?
👉 Vì dùng Al làm chất khử ở nhiệt độ cao.
5. Câu: Dùng phản ứng nào để điều chế sắt từ oxit?
👉 Dùng phản ứng: Fe₂O₃ + 3CO → 2Fe + 3CO₂.